De Borneose orang-oetans ernstig met uitsterven bedreigd!

De "man van het woud"… die zijn woud mist! De orang-oetang van Borneo (Pongo pygmaeus) is één van de drie soorten orang-oetans, waarvan de wouden van het eiland van Borneo de enige habitat ter wereld zijn. In 60 jaar tijd is hun populatie met meer dan 60% gedaald! Ze zijn ernstig met uitsterven bedreigd en er zijn vandaag nog maar met 57.000* exemplaren. *Utami-Atmoko, S. en al. (2017) Orangutan Population and Habitat Viability Assessment: Final Report. IUCN/SSC Conservation Breeding Specialist Group, Apple Valley, MN.

Wees of zonder habitat hebben ze hulp nodig

Elk jaar worden duizenden orang-oetans gedood of van hun leefgebied beroofd als gevolg van ontbossing en stroperij (voor vlees en de illegale handel in huisdieren). Van degenen die het geluk hebben deze beproevingen te overleven, verkeren velen in kritieke toestand of zijn te jong om alleen in het wild te overleven. Jonge wilde orang-oetans zijn afhankelijk van hun moeder tot ze 7 à 8 jaar oud zijn. Ze leert hen alle essentiële gedragingen van het leven in het bos. De overlevingskansen van een wees- orang-oetan die aan zijn lot wordt overgelaten, zijn dan ook zeer gering. De Borneo Orangutan Survival Foundation (BOSF) vangt deze orang-oetans in nood op. Dit is het begin van een lange en ingewikkelde rit, maar elke stap is van cruciaal belang als men de orang-oetans opnieuw in het wild wil introduceren.

De herintroductie in het wild is het einddoel van een lange rit

De rehabilitatie van orang-oetans door BOSF verloopt als volgt:

  • Kwekerij

De wezen gaan naar de kwekerij, waar surrogaatmoeders hen permanent verzorgen zoals hun orang-oetanmoeder dat zou doen.

  • Bos school

In groepen van 10-15 individuen beginnen de jonge orang-oetans hun natuurlijke gedrag te vertonen en leren zij de vaardigheden die nodig zijn om in het wild te overleven. Onder toezicht van oppassers en dierentechnici leren zij in bomen te klimmen, vertrouwd te raken met verschillende soorten voedsel en om te gaan met andere orang-oetans, en dat alles in een volkomen veilige omgeving. Deze fase kan 7 jaar of meer duren.

  • Socialisatieperiode

De orang-oetans die in groepen georganiseerd zijn oefenen hun socialisatievaardigheden met individuen die zij nog niet kennen. Hoewel orang-oetans semi-solitaire dieren zijn, is deze fase belangrijk. In het wild gaan zij om met andere orang-oetans bijvoorbeeld tijdens het paarseizoen of om hun territorium te verdedigen.

  • Rehabilitatie-eilanden

De rehabilitatie-eilanden, de laatste stap voor de terugkeer naar het wild, liggen midden in het bos en zijn afgebakend door rivieren, kunstmatige kanalen en hekken. Zij beslaan enkele tientallen hectaren en bieden de orang-oetans een leefomgeving die bijna identiek is aan hun wilde omgeving. Ze hebben een grote verscheidenheid (meer dan 100!) aan natuurlijke voedselbronnen (vruchten, bladeren, schors, termieten, enz.) ter hun beschikking en leren wat ze moeten eten (en wat niet!). Ze leren om hun eigen nesten in de bomen te maken. Zij worden blootgesteld aan andere soorten, waaronder dieren die met hen concurreren om voedsel (b.v. makaken) of een gevaar voor hen vormen (b.v. slangen). Op deze eilanden krijgen de orang-oetans nog steeds een minimale hulp. Ze krijgen nog steeds twee keer per dag extra voedsel (maar zonder menselijk contact). Hun welzijn wordt dagelijks geëvalueerd en een dierenarts staat paraat om in te grijpen bij gezondheidsproblemen. De teams observeren dagelijks het gedrag van de orang-oetans. Op basis hiervan bepalen zij wanneer de orang-oetans volledig onafhankelijk zijn en klaar om naar het wild terug te keren.

Het project dat door de Pairi Daiza Foundation gesteund wordt

Het project dat door de Stichting Pairi Daiza gefinancieerd wordt bedraagt 13.000 € en zal de volgende verwezenlijkingen mogelijk maken op twee rehabilitatie-eilanden, gelegen in Centraal-Kalimantan (Zuid-Borneo):

Herstel en verbetering van de infrastructuur op de rehabilitatie-eilanden

  • Het bouwen van 10 voederplatforms voor de orang-oetans
  • Verbetering van de infrastructuur voor dierentechnici en bewakers (die 24 uur per dag toezicht houden)
  • De bouw van 2 observatieposten om de dieren op afstand te volgen

Aanschaffen van extra apparatuur om de orang-oetanmonitoring te verbeteren

  • Aankoop van 3 boten voor het vervoer van teams, uitrusting en voedsel
  • Aanschaf van 1 computer, camera's, verrekijkers en radioapparatuur voor het toezicht op de dieren

Vervoer van 9 orang-oetans naar de rehabilitatie-eilanden

9 orang-oetans die de Forest School met succes hebben doorlopen (4 mannetjes en 5 vrouwtjes tussen 7 en 12 jaar) zijn klaar om naar een van de rehabilitatie-eilanden te worden overgebracht. Hun overdracht vergt :

  • Geneesmiddelen (voor anesthesie) en diergeneeskundige benodigdheden
  • COVID-19 tests voor de orang-oetans
  • Transportkosten
  • Personeelskosten (3 dierentechnici)

Onze partner in Borneo

De Borneo Orangutan Survival Foundation zal het project ter plaatse in goede banen leiden. Deze stichting, die zich al bijna 30 jaar inzet voor de bescherming van de orang-oetans van Borneo, streeft vier hoofddoelstellingen na:

  • Hun habitat beschermen en in ere herstellen
  • Orang-oetans in gevaar verzamelen en samenbrengen in een asiel
  • Orang-oetans herintroduceren in hun natuurlijke habitat
  • De plaatselijke gemeenschappen sensibiliseren en bij het project betrekken Link naar site van de BOSF: https://orangutan.or.id/

Uw steun maakt het verschil

De Pairi Daiza Foundation beschikt over een budget van 13.000 euro voor dit project. Dankzij uw steun kunnen wij dit project verwezenlijken.

  • 444 € zal ons toelaten om 1 computer te kopen om de orang-oetans te monitoren
  • 118 € zal ons toelaten om een voederplatform te bouwen
  • 59 € zal ons toelaten om 1 PCR test uit te voeren op een orang-oetan vooraleer hij vervoerd wordt
  • 35 € voor medicijnen en diergeneeskundige benodigdheden voor het vervoer van een orang-oetan

5% van het totale projectbudget wordt besteed aan beheerkosten voor plaatselijke besturen.

Orang-oetans bij Pairi Daiza

In Pairi Daiza kunt u een andere orang-oetansoort bezoeken: de Sumatraanse orang-oetan (Pongo abelii).

  • Ze lijken erg op hun Borneaanse neven, behalve dat hun haar op hun hoofd iets langer is. Zij vormen ook sterkere sociale banden met elkaar.
  • Ze wonen op een naburig eiland van Borneo.
  • Hun populatie van 14.000 is nog kleiner dan die van de Borneose orang-oetans.